staroslovenskom i zaređivanje Slovena koji ne znaju latinski. Na istom saboru je zbog slavonskog bogosluženja sv. Metodije proglašen jeretikom . Aristodije i Mateja, sinova Grka Zorovavela, koji se u Zadar doselio iz Apulije. Oni su od svoje mladosti bili Zadarski građani, a spominju se kao odlični slikari i vrlo vješti u zlatarskoj umjetnosti a takođe se kaže da su bili vješti latinskoj i slavenskoj knjizi. Čini se da Aristodije i Matej deluju najpre u Zadru, da bi se zatim nastanili u Splitu, gde postaju predvodnici patarenskog pokreta. Oni su održavali dobre veze s Bosnom, koja je za vreme bana Kulina pružala utočište

i da su se dali poprskati jeretičkom kugom. Toma beleži da je Zadar rado primao jeretike, koje su njegovi ugledni građani ugošćivali i pomagali. Sačuvana su imena dvojice dalmatinskih jeretika, braće Aristodije i Mateja, sinova Grka Zorovavela, koji se u Zadar doselio iz Apulije. Oni su od svoje mladosti bili Zadarski građani, a spominju se kao odlični slikari i vrlo vješti u zlatarskoj umjetnosti a takođe se kaže da su bili vješti latinskoj i slavenskoj knjizi. Čini se da Aristodije i Matej deluju najpre u Zadru, da bi se zatim nastanili u Splitu, gde postaju predvodnici patarenskog pokreta. Oni su održavali dobre veze s Bosnom, koja je za vreme bana Kulina pružala utočište prognanim bogumilima i patarenima .

crkve i traži od vlasti u dalmatinskim gradovima oduzimanje imovine jeretika, njihovo izopštenje i progon. Papa Urban III 11. novembra 1186. upozorava splitskog nadbiskupa da pazi da se u njegovoj nadbiskupiji ne bi stvarale zajednice koje se nazivaju bratstvima i kojima je u Splitu prišlo mnogo građana . Aristodije . Uskoro su ovi hrišćani koje je crkva osudila kao jeretike, prognani iz grada uz velike pogrde, njihova imanja zaplenjena, a knjige spaljene. Mnogi prognanici su tada, početkom 1200. godine, našli utočište pod okriljem crkve bosanske i bana Kulina. Papa Inoćentije III povodom toga piše ugarskom kralju Emeriku 11. oktobra 1200 :

istočnom kalendaru . Aristodije , vješt latinskoj i slavenskoj knjizi, za koga se smatra da je kasnije postao djed Rastudije, poglavar Crkve bosanske. I pored toga što će bosanskog bana Kulina zbog toga proganjati i papa i Ugarska, Bosna je ipak još dugo ostala slobodna oaza kamo su se spašavali heretici zapadnog, latinskog svijeta, kao na jedino evropsko ostrvo, gdje se poštuje sloboda savjesti i uvjerenja

i na koji način ove univerzalne vrednosti, vrednosti demokratije, implementirati velikom broju ljudi koji žive u tradicionalnim drustvima, a koja sačinjavaju 4 / 5 ukupne svetske populacije . Aristodije i Rastudije: ' ' Prije svega hipoteza Solovjeva o dalmatinskom heretiku Aristudiju kao osnivaču ' ' crkve bosanske ' ' ne može se primiti samo na temelju filološke identifikacije imena Aristodije s imenom ' ' gospodina ' ' Rastudija iz 1393.

: ' ' Prije svega hipoteza Solovjeva o dalmatinskom heretiku Aristudiju kao osnivaču ' ' crkve bosanske ' ' ne može se primiti samo na temelju filološke identifikacije imena Aristodije s imenom ' ' gospodina ' ' Rastudija iz 1393. Aristodije iz Zadra, koji je oko 1200 god. bio osumnjičen u Splitu kao začetnik jeresi, a često svraćao u Bosnu. Iz Batalova spiska znamo da je on bio osnivač ' ' reda gospodina Rastudija ' ' u Bosni u koji se je već 1203 upisalo 12 ' ' redovnika ' ' ( krstjana ), od kojih su Dragić Ljubiša i Dražeta učestvovali u aktu odricanja od patarenstva 1203 g. na Boljinom polju ' ' .

kao što se dokazalo, poznati zlatar Aristodije iz Zadra, koji je oko 1200 god. bio osumnjičen u Splitu kao začetnik jeresi, a često svraćao u Bosnu. Iz Batalova spiska znamo da je on bio osnivač ' ' reda gospodina Rastudija ' ' u Bosni u koji se je već 1203 upisalo 12 ' ' redovnika ' ' ( krstjana ), od kojih su Dragić Ljubiša i Dražeta učestvovali u aktu odricanja od patarenstva 1203 g. na Boljinom polju ' ' . Aristodije , a koji nije. Još manje znam šta su oni radili u Bosni. Znam samo toliko da ime Rastudije nije ni bosansko ni srpskohrvatsko, dalje da se to ime formalno potpuno poklapa sa grčkim imenom Aristodios i da to grčko ime nije običan antroponim. Ono je, što kažu Nemci, ein sprechender Name, jer ukazuje na čoveka koji zna najbolji put ( aristā hodos ), razume se, put spasenja, dakle zna mnogo više nego njegov brat Matej ili Methodios. Moju identifikaciju imena Aristodios i imena

koji zna najbolji put ( aristā hodos ), razume se, put spasenja, dakle zna mnogo više nego njegov brat Matej ili Methodios. Moju identifikaciju imena Aristodios i imena Rastudije saopštio sam usmeno A. Solovjevu pre desetak godina i pokušao pri tom da objasnim metatezu likvida u prvom slogu. Ipak je Solovjev bio toliko oprezan da se obratio sarajevskom lingvistu X. Bariću da i njega pripita za stručno mišljenje. Tako je Solovjev, objavljujući moju identifikaciju imena Aristodije i Rastudije, objavio i Barićevu saglasnost. Njegova opreznost bila je potpuno opravdana, jer sam mu ja naročito naglasio da ne znam ko je Aristodios, štaviše da ne znam čak ni to da li je to ime stvarno postojalo .

, s Rastudijem bosanskim, koga proklinju srpski sinodici, ubacila je novo svjetlo u tamne početke bogomilstva u Bosni. Ova identifikacija može značiti početak novog doba u proučavanju povjesti crkve bosanske, koja čeka svoga Račkog ' ' . Aristodije je verovatno identičan s ' ' Rastudijem bosanskim ' ', koji je anatemisan u Sinodiku Svetog Save ( ' ' da budu prokleti Rastudije bosanski i svi. .. krstjani i krstjanice koji se ne klanjaju svetim ikonama i časnome križu ' ' ) ' '. Iz ovog citata izlazi da se i pravoslavni sinodik sv. Save služi oblikom ' ' križ ' ' .